Empatia poznawcza

Empatia poznawcza - jest to jeden elementów mechanizmu empatii występujących u ludzi. Jest to "zmysł" pozwalający oceniać cudzy stan psychiczny, wczuć się w czyjeś emocje, a także w dużym stopniu przewidzieć cudze reakcje. U osób neurotypowych ten "zmysł" działa intuicyjnie, prawie że podświadomie, do tego stopnia że często nie zdają sobie sprawy z jego funkcjonowania. Natomiast u osób z autyzmem ten zmysł praktycznie nie działa - jest to nazywane ślepotą umysłu. Osoby autystyczne nie potrafią intuicyjnie wyczuć cudzych emocji, muszą się nad tym zastanawiać i analizować to w warstwie logiki.

Brak empatii poznawczej powoduje że osoby autystyczne w rozmowach nie uwzględniają tego czego "nie widzą", czyli nie wiedzą kiedy mogą na przykład kogoś urazić, kiedy powiedzenie czegoś jest na miejscu a kiedy nie, jak mogą komuś sprawić przyjemność, albo ocenić kiedy osoba z którą rozmawiają jest już po prostu zmęczona rozmową. Dlatego często są odbierane jako niegrzeczne, grubiańskie, irytujące - powoduje to masę problemów komunikacyjnych i problemów społecznych.

Brak empatii poznawczej nie oznacza że osoby autystyczne nie okazują współczucia. Za współczucie jest odpowiedzialny inny mechanizm, empatii afektywnej, który przeważnie funkcjonuje zupełnie poprawnie u osób autystycznych.