Problemy sensoryczne
Problemy sensoryczne to termin zbiorczy określający sytuację, kiedy jeden lub więcej zmysłów funkcjonuje w nietypowy sposób, zakłócając lub utrudniając funkcjonowanie osoby dotkniętej problemem, albo wręcz doprowadzając do przebodźcowania gdy bodźce są zbyt silne przez dłuższy okres czasu. Znane są przypadki wśród osób z autyzmem niskofunkcjonującym u których zmysły są do tego stopnia wrażliwe, że normalne codzienne bodźce powodują przeszywający ból (np. zwykła rozmowa, zwykły poziom światła) i praktycznie uniemożliwiają normalne funkcjonowanie.
Problemy sensoryczne można podzielić na 4 kategorie:
- nadwrażliwość - kiedy bodźce płynące ze zmysłu są silniejsze niż powinny,
- podwrażliwość - kiedy bodźce są słabsze niż powinny,
- "biały szum" - bodźce które powstają mimo braku sygnału z zewnątrz, np. piszczenie lub szumienie w uszach, śnieg optyczny, poczucie gorąca na jakimś kawałku skóry który nie jest wcale cieplejszy
- reakcje "odrzucenia" - nazywam tak reakcje kiedy jakiś zupełnie normalny bodziec powoduje gwałtowną reakcję ze strony układu nerwowego. Jako przykłady mogę podać:
- gwałtowna reakcja na delikatny dotyk, nawet jeśli to nie jest efekt zaskoczenia
- instynktowne zaciśnięcie oczu i odwracanie głowy, gdy widzimy nawet nieduży rozbłysk światła
- gwałtowna reakcja na niektóre zapachy (skurczenie, zaciśnięcie płuc, wyrzucenie powietrza z płuc - trochę brakuje dobrych określeń na takie zjawiska)
Wśród osób z autyzmem problemy sensoryczne występują wg różnych badań od 80 do 98% osób, jednak u większości z nas raczej nie są silne.
Na Wikipedii jest dość duża lista możliwych problemów sensorycznych: Sensoryzmy