Problemy sensoryczne: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
Problemy sensoryczne to termin zbiorczy określający sytuację, kiedy jeden lub więcej zmysłów funkcjonuje w nietypowy sposób, zakłócając lub utrudniając funkcjonowanie osoby dotkniętej problemem, albo wręcz doprowadzając do [[Przebodźcowanie|przebodźcowania]] gdy bodźce są zbyt silne przez dłuższy okres czasu. Znane są przypadki wśród osób z [[Autyzm niskofunkcjonujący|autyzmem niskofunkcjonującym]] u których zmysły są do tego stopnia wrażliwe, że normalne codzienne bodźce powodują przeszywający ból (np. zwykła rozmowa, zwykły poziom światła) i praktycznie uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. | Problemy sensoryczne to termin zbiorczy określający sytuację, kiedy jeden lub więcej zmysłów funkcjonuje w nietypowy sposób, zakłócając lub utrudniając funkcjonowanie osoby dotkniętej problemem, albo wręcz doprowadzając do [[Przebodźcowanie|przebodźcowania]] gdy bodźce są zbyt silne przez dłuższy okres czasu. Znane są przypadki wśród osób z [[Autyzm niskofunkcjonujący|autyzmem niskofunkcjonującym]] u których zmysły są do tego stopnia wrażliwe, że normalne codzienne bodźce powodują przeszywający ból (np. zwykła rozmowa, zwykły poziom światła) i praktycznie uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. | ||
Problemy sensoryczne można podzielić na | Problemy sensoryczne można podzielić na kilka kategorii: | ||
* nadwrażliwość - kiedy bodźce płynące ze zmysłu są silniejsze niż powinny, | * nadwrażliwość - kiedy bodźce płynące ze zmysłu są silniejsze niż powinny, | ||
* podwrażliwość - kiedy bodźce są słabsze niż powinny, | * podwrażliwość - kiedy bodźce są słabsze niż powinny, | ||
* "biały szum" - bodźce które powstają mimo braku sygnału z zewnątrz, np. piszczenie lub szumienie w uszach, [https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Anieg_optyczny śnieg optyczny], poczucie gorąca na jakimś kawałku skóry który nie jest wcale cieplejszy | * "biały szum" - bodźce które powstają mimo braku sygnału z zewnątrz, np. piszczenie lub szumienie w uszach, [https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Anieg_optyczny śnieg optyczny], poczucie gorąca na jakimś kawałku skóry który nie jest wcale cieplejszy | ||
* trudna do powstrzymania chęć doznawania niektórych bodźców - np. wąchanie ulubionych zapachów, dotykanie przedmiotów o ulubionej teksturze (lub np. futra kota), wydawanie lub powodowanie różnych dźwięków | |||
* reakcje "odrzucenia" - nazywam tak reakcje kiedy jakiś zupełnie normalny bodziec powoduje gwałtowną reakcję ze strony układu nerwowego. Jako przykłady mogę podać: | * reakcje "odrzucenia" - nazywam tak reakcje kiedy jakiś zupełnie normalny bodziec powoduje gwałtowną reakcję ze strony układu nerwowego. Jako przykłady mogę podać: | ||
** gwałtowna reakcja na delikatny dotyk, nawet jeśli to nie jest efekt zaskoczenia | ** gwałtowna reakcja na delikatny dotyk, nawet jeśli to nie jest efekt zaskoczenia | ||
Wersja z 23:28, 25 mar 2024
Problemy sensoryczne to termin zbiorczy określający sytuację, kiedy jeden lub więcej zmysłów funkcjonuje w nietypowy sposób, zakłócając lub utrudniając funkcjonowanie osoby dotkniętej problemem, albo wręcz doprowadzając do przebodźcowania gdy bodźce są zbyt silne przez dłuższy okres czasu. Znane są przypadki wśród osób z autyzmem niskofunkcjonującym u których zmysły są do tego stopnia wrażliwe, że normalne codzienne bodźce powodują przeszywający ból (np. zwykła rozmowa, zwykły poziom światła) i praktycznie uniemożliwiają normalne funkcjonowanie.
Problemy sensoryczne można podzielić na kilka kategorii:
- nadwrażliwość - kiedy bodźce płynące ze zmysłu są silniejsze niż powinny,
- podwrażliwość - kiedy bodźce są słabsze niż powinny,
- "biały szum" - bodźce które powstają mimo braku sygnału z zewnątrz, np. piszczenie lub szumienie w uszach, śnieg optyczny, poczucie gorąca na jakimś kawałku skóry który nie jest wcale cieplejszy
- trudna do powstrzymania chęć doznawania niektórych bodźców - np. wąchanie ulubionych zapachów, dotykanie przedmiotów o ulubionej teksturze (lub np. futra kota), wydawanie lub powodowanie różnych dźwięków
- reakcje "odrzucenia" - nazywam tak reakcje kiedy jakiś zupełnie normalny bodziec powoduje gwałtowną reakcję ze strony układu nerwowego. Jako przykłady mogę podać:
- gwałtowna reakcja na delikatny dotyk, nawet jeśli to nie jest efekt zaskoczenia
- instynktowne zaciśnięcie oczu i odwracanie głowy, gdy widzimy nawet nieduży rozbłysk światła
- gwałtowna reakcja na niektóre zapachy (skurczenie, zaciśnięcie płuc, wyrzucenie powietrza z płuc - trochę brakuje dobrych określeń na takie zjawiska)
Wśród osób z autyzmem problemy sensoryczne występują wg różnych badań od 80 do 98% osób, jednak u większości z nas raczej nie są silne.
Na Wikipedii jest dość duża lista możliwych problemów sensorycznych: Sensoryzmy